G20 Liderlerine Açık Mektup

Gelecek hafta Avusturalya’nın Brisbane kentinde yapılacak olan G20 Liderler Zirvesi öncesinde Uluslararası Şeffaflık Örgütü ve yolsuzlukla mücadele çabalarındaki diğer ortakları, yolsuzlukla mücadele ve karapara aklanması konularının G20 gündeminin ilk sırasında yer alması için hükümetlere çağrıda bulundu.

G20 Liderler Zirvesini izlemek ve önümüzdeki sene Türkiye’ye geçecek olan G20 başkanlığı için hazırlıklar ve temaslarda bulunmak üzere Avustralya’ya giden Uluslararası Şeffaflık Örgütü Türkiye Kolu Başkanı Oya Özarslan konuyla ilgili olarak şu açıklamaları yaptı:

“1 Aralık'tan itibaren Türkiye'nin G-20 liderliğini alması önemli bir adımdır. G-20 liderleri her sene atacakları adımlarla dünyadaki hayati bazı sorunlar üzerine karar verme gücüne sahiptirler. Türkiye'nin liderliği sürecinde, dünyanın en önemli mücadele alanlarından biri olan Yolsuzlukla Mücadele Çalışma Grubundan etkin bir karar çıkarılması ve böylece dünyadaki mücadeleye kalıcı etki yapılması imkanı bulunmaktadır. Bölgemizdeki birçok ülkeye örnek olmak isteyen Türkiye'nin yolsuzlukla mücadelede ilerleme yaşanmadan gelişmişlik düzeyini artırması mümkün değildir. Türkiye'nin hem bölgesel hem de global ölçekte gelişmiş ülkelere liderlik edeceği bu önümüzdeki bir sene boyunca, ülke içerisinde bu konuda sistemik adımlar atmasını bekliyoruz.”

G20 Liderlerine Açık Mektup

Küresel mali sistem yolsuzluk yoluyla elde edilen veya çalıntı milyarlarca dolar paranın dünya genelinde özgürce dolaşımına izin verdiğinde, burada bir haksızlık; finansal gizlilik her yıl Afrika'nın 50 Milyar Amerikan Doları’nın elinden alınmasına yardım ettiğinde, burada bir adaletsizlik vardır. Bu dünyanın yoksulları kendi zenginliklerinin ülkelerinin sınırlarının dışına kaçırıldığını gördüğünde, mutlaka yapılması gereken bir şeyler vardır.

G20 liderlerine mesajımızdır: Kasım ayında dünya mali sisteminin sağlığıyla ile ilgili olarak değerlendirme yaparken, cezasızlık yoluyla yolsuzluk eylemlerinin devam etmesine ve şüpheli paranın aktarılmasına izin veren unsurları kesinlikle dikkate almalısınız. Genel yönelimin üstünde GSYİH'da %2 kolektif  büyüme hedefine erişime öncülük ederken, büyümenin kapsayıcı, sürdürülebilir ve kimseyi dışlamayan bir büyüme olması gerektiğini mutlaka gözönünde bulundurmalısınız.  Brisbane Zirvesi’nde vereceğiniz kararlar kesinlikle insan odaklı olmalıdır.

Yasadışı finansal akışlar küresel mali sistem içerisinde korkusuzca hareket ederek kendine güvenli alan bulduğu ve bu kaynakların saklanmasına yardımcı olacak kişiler olduğu sürece, dünyanın her yanında daha da fazla milyonlarca insan acı çekecektir. Siz, dünyanın en büyük ekonomilerinin liderleri, küresel mali sisteminin dünya yurttaşlarına hizmet edecek hale getirmek zorundasınız.

Gelişmekte olan ülkelerden her yıl en az bir trilyon dolar kaçırılıyor. Bu ''trilyon dolar skandalı'' failleri nadiren tespit edilmekte, ancak hiçbir zaman cezalandırılmamaktadır. BM, küresel olarak yasalar yoluyla saptanan yasadışı para miktarının en fazla %1 düzeyinde olduğunu tahmin etmektedir. Bununla birlikte, suçluların haksız kazançlarını gizlemelerini zorlaştırmak için bilinen bir dizi yöntem vardır. Bu kapsamda bazı önemli adımları zaten attınız.

G20 önceliğinin, tüzel kişilerin ortaklık yapısına açıklık getirmek olduğunu açıkladı. Günümüzde yolsuzluk yapanların, kaynaklarını aktarmak için vergiden kaçınanların ve kimliklerini gizleyenlerin kullandığı başlıca yöntemler; paravan şirketler, vergi cennetleri ve şeffaf olmayan ortaklık yapılarıdır.  Haksız ya da yasadışı paranın asıl kaynağının takibini kolaylaştırmak için G20 hükümetlerinin, şirketlerin ve diğer tüzel kişiliklerin sahibi olan ya da onları kontrol eden gerçek kişilerin kimlik bilgilerini toplaması ve yayımlaması şarttır. G20 liderleri olarak sizler Brisbane'de yolsuzluk eylemlerine karışanların maskesini düşürme yolunu açacak cesaretli bir adım atabilirsiniz.

G20, özellikle de gelişmekte olan ülkelerin kaynaklarının zenginliğini ve insanlarının emeğini kaybetmemelerini güvence altına almak için, kârın “ekonomik faaliyetin gerçekleştiği ve değerin yaratıldığı” ülkede vergilendirilmesi prensibini kabul etti. Çok-ulusu şirketlerin faaliyetleri hakkında daha şeffaf olmaları son derece önemlidir.  Bu şirketler,  her bir ülkede elde ettikleri gelirleri, kârları, personel sayıları, vergi yükümlülükleri ve ödedikleri vergilerle ilgili bilgileri ülke bazında yayımlamalıdır. Yurttaşların, bahse konu şirketlerin kendi toplumları üzerindeki etkilerini görebilmeleri, paranın nerede kazanıldığını ve nerede kayba uğrayabileceğini daha rahat izleyebilmeleri için söz konusu bilgiler kamuoyuna açıklanmalıdır.

Küresel mali sistemdeki bu şeffaf olmayan durum, suç ve yolsuzluğu saklayan bir perde işlevi görmektedir. Ancak, G20 olarak bu karanlığa ışık tutarak saklanmayı zorlaştırma fırsatınız bulunmaktadır. Organize suçlardan, yolsuzluklardan, vergi kaçakçılığı ve kaçınmalarından en fazla mağdur olanların dünyanın en yoksul yurttaşları olduğunu unutmayın. Gelecek hafta Brisbane'de alacağınız kararların merkezine insanları koyun.

Uluslararası Şeffaflık Derneği